فتوتروپیسم یا نورگرایی :
*** فتوتروپیسم، عبارت است از خم شدن گیاه به سمتی که میزان نور بیشتری وجود دارد. این پدیده به دلیل رشد بیشتر سلول های انتهای ساقه که در جهت سایه قرار دارند اتفاق می افتد و علت آن مربوط به وجود هورمون اکسین در گیاه می باشد. این هورمون در نقاط رشدی گیاه به خصوص در مریستم انتهایی گیاه تولید می شود.
وقتی ساقه را طوری قرار دهیم که نور یک جانبه به یک سمت بتابد ، اکسین در سمت مخالف نور تجمع پیدا می کند و رشد طولی در آن قسمت زیاد می شود.در نتیجه ساقه به سمت نور خم می شود.پس علت خمیدگی ساقه بر اثر تابش نو ر، عدم تساوی رشد در دو سمت آن است.
پس می توان گفت هورمون اُکسین از سمتی در گیاه حرکت می کند که سایه باشد. دقت کنید حرکت اکسین از بالا به پایین است و حرکتی قطبی می باشد که ربطی به جادبه زمین ندارد .به طوری که حتی اگر ساقه را به صورت افقی در سطح زمین قرار بدهیم اکسین در سلولهای سطح زیرین بیشتر تجمع می یابد و در نتیجه منجر به رشد این سلولها شده و به سمت بالا حرکت می کند.
**** حال مکانیسم عمل چگونه است و چرا سلول ها در جهت سایه رشد بیشتری می کنند.
اکسین‌ها با فعال کردن پمپ‌های پروتونی در سمت تاریک ساقه سبب خروج پروتون از سلول می‌شوند. این پروتون‌ها با اتصال به سلولز موجود در دیواره سلولی سبب سست شدن پیوندهای آن می‌شوند. از سوی دیگر پروتون‌ها آنزیم‌هایی به نام اکسپانزین را فعال می‌کنند که روند گسستن پیوندهای هیدروژنی سلولز دیواره سلولی را تسهیل می‌کنند. بدین ترتیب سلولهای سمت تاریک ساقه نرم شده و کشیده می‌شوند که این کشش باعث خم شدن ساقه به سمت نور می‌شود.
تصویر : به تصویر ارسالی در این رابطه که اثر اکسین بر دیواره سلولی را نشان می دهد ؛ توجه کنید.
فایل ۱ : تصاویری از اثر اکسین بر خمیده شدن ساقه به سمت نور.
فایل ۲ : اثر اکسین بر نورگرایی
