ساختار و کار tRNA
1. مولکول tRNA مسئول انتقال آمینواسید به محل ریبوزوم است.
2.این مولکول نیز رونوشتی از ژن است اما ترجمه نمی شود.
3.این مولکول به طور متوسط در ساختمان خود 76 نوکلئوتید دارد.
4.اندازه ی کوچک این مولکول به آن اجازه می دهد به آسانی وارد ریبوزوم شود.
tRNA دارای 3 ساختار است:
ساختار اول :
محصول مستقیم رونویسی است و هنوز دچار تغییرشیمیایی و پیچ خوردگی نشده است و در این ساختار فقط پیوندهای فسفودی استر <نوعی پیوند اشتراکی > بین نوکلیوتیدها وجود دارد.
ساختار دوم:
یک حالت گذرا است و ساختار برگ شبدری نام دارد. این ساختار حاصل پیچ و تاب خوردن ساختار اول و تشکیل پیوند هیدروژنی بین بازهای مکمل در بخش هایی از ملکول است .
ساختار سوم:
ساختار سه بعدی و فعال مولکول است و ساختار L شکل نام دارد.این ساختار نیز حاصل تشکیل پیوندهای هیدروژنی جدید بین بازهایی است که در ساختار برگ شبدری از هم دور بوده اما در ساختار L شکل مجاور هم قرار گرفته اند.
ساختار برگ شبدری دارای اجزای زیر است:
1- ساقهی پذیرنده:
در انتهای این ساقه توالی CCA وجود دارد.آمینواسیدها از طریق پیوند استری به باز A از توالی CCA متصل می شوند.
2- حلقه های جانبی :
که 2 عددند و به نگهداری tRNA روی ریبوزوم کمک می کنند.
3- حلقهی انتی کدون:
در وسط این حلقه 3 نوکلئوتید وجود دارد که با کدون موجود در mRNA رابطه مکملی برقرار می کند.آنتی کدون هر tRNA مکمل کدون آمینواسیدی است که حمل می کند.مثلا اگر یک tRNA آمینو اسید متیونین ( با کدون AUG ) را حمل می کند آنتی کدون آن UAC است.
☑️هر نوع tRNA بر اساس آنتی کدونی که دارد به آمینو اسید خاصی متصل شود.
☑️عکس جمله ی بالا لزوما درست نیست چون بعضی از آمینواسیدها به بیش از یک نوع tRNA متصل می شوند.
☑️برخی از tRNA ها با وجودی که انتی کدون مختلف دارند اما به یک نوع آمینواسید وصل می شوند.
☑️تفاوت tRNA های مختلف در نوع آنتی کدون آنهاست.
☑️آنتی کدون است که تعیین می کند tRNA چه امینواسیدی حمل کند.